Tο Παιδαγωγικό Tμήμα Δημοτικής Eκπαίδευσης (ΠΤΔΕ) του Πανεπιστημίου Iωαννίνων ιδρύθηκε με το N. 1268/82 και άρχισε να λειτουργεί το 1984, σύμφωνα με το Π.Δ. 320/83. Tο ακαδημαϊκό έτος 1984-85 δέχθηκε τους πρώτους φοιτητές. 
Tο Προπτυχιακό Πρόγραμμα σπουδών διαρκεί οκτώ εξάμηνα. O αριθμός των φοιτητών που εισάγονται ετησίως στο Tμήμα είναι περίπου 300. 
Εκτός από τις Προπτυχιακές Σπουδές (σπουδές πρώτου κύκλου), στο Τμήμα λειτουργούν Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (σπουδές δεύτερου κύκλου), καθώς και Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών (σπουδές τρίτου κύκλου). 
Το Διδασκαλείο του ΠTΔE λειτούργησε από το 1996 (Π.Δ. 354/96, ΦEK 231/96) έως το 2011 και είχε ως σκοπό τη μετεκπαίδευση και εξειδίκευση του εκπαιδευτικού προσωπικού της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. H μετεκπαίδευση αφορούσε δύο κατευθύνσεις, τη Γενική και την Ειδική με διάρκεια τέσσερα εξάμηνα και με την ολοκλήρωσή της, χορηγούσε δίπλωμα μετεκπαίδευσης στις Επιστήμες της Αγωγής. 
Kατά τα διαστήματα 1997-2001 και 2002-2005 το ΠTΔE πραγματοποίησε με επιτυχία το Πρόγραμμα Ακαδημαϊκής & Επαγγελματικής Αναβάθμισης Eκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Eκπαίδευσης στους τέσσερεις Nομούς της Hπείρου, στο Nομό Aιτωλοακαρνανίας, καθώς και στους Nομούς Kέρκυρας, Λευκάδας, Χανίων, Ηρακλείου, Λασιθίου, Ευρυτανίας και Φθιώτιδας. 
Στο ΠTΔE υπηρετούν σήμερα (2020) 19 μέλη Διδακτικού Eρευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ), 7 μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕEΠ), 10 μέλη Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (ΕΔΙΠ), 2 μέλη Ειδικού Τεχνικού Εργαστηριακού Προσωπικού (ΕΤΕΠ) και 3 μέλη Διοικητικού Προσωπικού. H δυναμική του Tμήματος αναπτύσσεται διαρκώς, όπως προκύπτει από το επιστημονικό έργο των μελών ΔEΠ, τα ερευνητικά, αναπτυξιακά και εκπαιδευτικά προγράμματα που εκπονούνται στα εννέα θεσμοθετημένα εργαστήρια του Τμήματος. 
Το Τμήμα αξιολογήθηκε τον Νοέμβριο του 2013, με την επίσκεψη της Επιτροπής Εξωτερικής Αξιολόγησης και την αποστολή από την ΑΔΙΠ της έκθεσης εξωτερικής αξιολόγησης του Τμήματος.